De dorpsraad van Merselo (Gemeente Venray) heeft een knooppuntenroute uitgezet. Kilometers wandelplezier, onder andere in de Ballonzuilbossen.
Het einde van de woeste Peel, het begin van dit bos
Toen de Peel nog bestond uit woeste veengrond, werd er turf gewonnen. Mensen gebruikten de gedroogde turf als brandstof. Maar de turf raakte op… en de Peel had geen nut meer. Omdat de grond te arm was voor akkerbouw, besloot men er bos te planten. Dit gebied was in Venray het eerst aan de beurt (1906).
Dit bos groeit met ‘twee bomen’ per dag!
Dit bos is 286 hectare groot. En elk jaar breidt de natuur zichzelf uit door houtgroei en zaailingen, zoals eikels die wortel schieten.
Dit bos groeit bijna 1659 kubieke meter per jaar. Dat zijn twee bomen per dag!
Wat heeft een eik met jouw schoenen te maken?
(Als je leren schoenen aan hebt!)
Eikenbast bevat tannine: een stof, die dierenhuid langzaam verandert in leer. Vroeger legde de leerlooier om en om ontvleesde dierenhuiden en een laag eikenschors in een kuil. Elke drie maanden keerde hij de huiden en ververste de schors. Na een jaar of twee was het leer klaar. De moderne industrie herontdekt de eik als leverancier van looistof, omdat tannine milieuvriendelijker is dan de sinds begin twintigste eeuw gebruikte chroomverbindingen.
Ben jij ouder of jonger dan ik?
Ben je nieuwsgierig hoe oud de bomen om je heen zijn? Dat is niet zo moeilijk uit te vinden. Meet de omtrek op anderhalve meter hoogte. Dan ga je rekenen: als je boom dichtbij andere bomen staat, kan hij niet zo hard groeien. Tel voor elke centimeter van zijn omtrek 1 jaar. Als je boom apart staat, gaat hij als een speer! Tel dan voor elke twee centimeter 1 jaar.
Een boom die muziek maakt
In dit bos groeien ook ‘kerstbomen’. Ze heten sparren (geen dennenboom, zoals in het liedje). Van het hout van sommige sparren worden violen gemaakt! Tenminste, de bovenkant, met die mooie klankgaten erin. Franse vioolbouwers graveerden 400 jaar geleden dit gedichtje wel eens in hun violen:
Ik leefde in de bossen;
ik werd gedood met een harde bijl.
Zolang ik leefde, zweeg ik;
nu ik dood ben, zing ik met zachte stem.
Welkom in de bossen van de Testrik. Dit bos is ongeveer 100 jaar oud. Het werd met kruiwagen en schop aangelegd rond 1907 om de woeste gronden van de Peel nuttig te maken. Akkerbouw was niet mogelijk, daarvoor was de grond te arm. Daarom legde men ‘bos-akkers’ aan: lange, rechte rijen bomen van dezelfde soort, die eens in de zoveel jaar ‘geoogst’ werden. Tegenwoordig wordt het bos zo beheerd, dat ook dieren, planten en recreanten er graag komen: er mogen meer soorten groeien en het mag ruig door elkaar. Veel wandel-, fiets-, speel-, kijk- en luisterplezier!
Dit bos groeit met ‘een boom’ per dag!
Dit bos is 151 hectare groot. En elk jaar breidt de natuur zichzelf uit door houtgroei en zaailingen, zoals eikels die wortel schieten. Dit bos groeit bijna 876 kubieke meter per jaar. Dat is een flinke boom per dag! Nog steeds wordt een deel van de bomen geoogst. Van één boom kun je heel wat maken!
Hout, dat waarschuwt
De eerste bomen in dit bos waren grove dennen. Deze bomen groeien gemakkelijk op arme zandgrond. De stammen gingen naar de Limburgse kolenmijnen. Het stoomtijdperk was in volle gang en men had kolen nodig. De dennenstammen werden als stuthout in de gangen gebruikt. Met reden: dennen laten een waarschuwend gekraak horen voordat ze breken! U kent grove dennenhout waarschijnlijk beter onder de naam: grenen.
Brand!
Tegenover Testrik 3 en 4 staat een laag gebouwtje in het bos. Daar heeft tot de jaren ’70 een houten brandtoren gestaan van 30 meter hoog. Als er gevaar was voor bosbrand, hielden brandweermannen bovenin de wacht. Mobiel telefoonverkeer bestond nog niet. Als de brandweer op de toren zat, werd de lijn van het woonhuis doorgelust en hadden de bewoners die dag geen telefoon. Inmiddels zijn de bomen hoger dan de toren vroeger was.
Een zoete boom
In dit bos groeit ook de berk, een boom die je gemakkelijk herkent aan zijn witte schors. De moderne voedingsindustrie maakt graag gebruik van hem. Uit zijn bast wordt xylithol gewonnen, de suikervervanger die in veel producten zit.
Hebben bomen ook bloed?
Nou en of! Daarom mag je nooit takken afbreken van levende bomen. Ze gaan bloeden. Het is geen rood bloed dat in de bomen stroomt, maar helder sap. Als bomen gesnoeid zijn in de lente, zie je soms aan de afgezaagde takken druppeltjes verschijnen. Dat is bomenbloed.
Weg met inbrekers!
In dit bos kom je misschien ook nog een ander soort sap tegen: hars. Het ruikt lekker, maar plakt vreselijk. Alle bomen met naalden in plaats van blaadjes, zitten vol hars. Daarmee beschermen ze zichzelf tegen beestjes die hen ziek maken. Inbrekers verdrinken gewoon in de hars! Plakhanden kun je met een beetje wasbenzine schoonmaken.
De dorpsraad van Merselo (Gemeente Venray) heeft een knooppuntenroute uitgezet. Kilometers wandelplezier, onder andere in de Ballonzuilbossen.
Het einde van de woeste Peel, het begin van dit bos
Toen de Peel nog bestond uit woeste veengrond, werd er turf gewonnen. Mensen gebruikten de gedroogde turf als brandstof. Maar de turf raakte op… en de Peel had geen nut meer. Omdat de grond te arm was voor akkerbouw, besloot men er bos te planten. Dit gebied was in Venray het eerst aan de beurt (1906).
Dit bos groeit met ‘twee bomen’ per dag!
Dit bos is 286 hectare groot. En elk jaar breidt de natuur zichzelf uit door houtgroei en zaailingen, zoals eikels die wortel schieten.
Dit bos groeit bijna 1659 kubieke meter per jaar. Dat zijn twee bomen per dag!
Wat heeft een eik met jouw schoenen te maken?
(Als je leren schoenen aan hebt!)
Eikenbast bevat tannine: een stof, die dierenhuid langzaam verandert in leer. Vroeger legde de leerlooier om en om ontvleesde dierenhuiden en een laag eikenschors in een kuil. Elke drie maanden keerde hij de huiden en ververste de schors. Na een jaar of twee was het leer klaar. De moderne industrie herontdekt de eik als leverancier van looistof, omdat tannine milieuvriendelijker is dan de sinds begin twintigste eeuw gebruikte chroomverbindingen.
Ben jij ouder of jonger dan ik?
Ben je nieuwsgierig hoe oud de bomen om je heen zijn? Dat is niet zo moeilijk uit te vinden. Meet de omtrek op anderhalve meter hoogte. Dan ga je rekenen: als je boom dichtbij andere bomen staat, kan hij niet zo hard groeien. Tel voor elke centimeter van zijn omtrek 1 jaar. Als je boom apart staat, gaat hij als een speer! Tel dan voor elke twee centimeter 1 jaar.
Een boom die muziek maakt
In dit bos groeien ook ‘kerstbomen’. Ze heten sparren (geen dennenboom, zoals in het liedje). Van het hout van sommige sparren worden violen gemaakt! Tenminste, de bovenkant, met die mooie klankgaten erin. Franse vioolbouwers graveerden 400 jaar geleden dit gedichtje wel eens in hun violen:
Ik leefde in de bossen;
ik werd gedood met een harde bijl.
Zolang ik leefde, zweeg ik;
nu ik dood ben, zing ik met zachte stem.
Start bij Molen Nooitgedacht en beleef de werkwijze van de Schaapscomagnieën. Volg de wandelknooppunten 1, 48, 51, 49, 40, 41, 42, 30, 31, 32, 33, 34, 27, 26, 4, 3, 2 en keer weer terug bij 1.
Gedurende de wandeling ziet u veel verschillende natuurlijke elementen, een prachtige flora en fauna. U treft hier weinig verkeer aan, waardoor de wandeling voor veel wandelaars goed begaanbaar is. Na een natte periode kan het gedeelte tussen knooppunt 30, 31 en 32 modderig zijn.
Kijk voor meer informatie over deze wandelroute op www.schaapscompagniemerselo.nl
Volg de knooppunten 12, 13, 47, 48, 49, 49, 28, 11, 12
U kunt de route ook starten vanuit het centrum in Overloon, tegenover de supermarkt PLUS. U volgt in dat geval de knooppunten 28, 11, 12, 13, 47, 48, 49, 49 en 28.
De route is prima te combineren met de Fietsroute rondom Vredepeel (startpunt knooppunt 13). Er ontstaat dan een route van circa 35 kilometer.